We gebruiken steeds meer stroom aan boord. Fijn, al dat extra comfort en gemak, behalve als je accu er ineens mee ophoudt. Zeker wanneer je elektrisch vaart! Bovendien is die hoge belasting een regelrechte aanslag op je accu. Daarom is het van groot belang dat je in de gaten houdt hoe het met de capaciteit van je accu is gesteld. Met een goede accumonitor kun je precies zien wat er aan stroom binnenkomt en wat er naar buiten gaat.
Een accu is onmisbaar aan boord
Bootverlichting, startmotor, instrumenten, radio en navigatie: al deze apparaten hebben stroom nodig. Verder wordt er steeds meer apparatuur als waterkokers, airconditioning en zelfs wasmachines op het boordnet aangesloten. En een elektrische boot kan zelfs niet varen zonder stroom. De centrale energiebron voor al deze stroomverbruikers is de accu. Een accu is dus onmisbaar aan boord, maar heeft het tegelijkertijd zwaar te verduren.
Levensduur van een accu
Vroeg of laat, naar gelang de gebruikersfrequentie, geeft elke accu er de brui aan. Daar kun je niks aan doen. Wel kun je de levensduur van een accu zoveel mogelijk verlengen door een accu op de juiste manier te gebruiken:
- Plaats de accu op een koele plaats. In de warme motorkamer veroudert de accu sneller.
- Ontlaad niet te vaak. Dieper ontladen dan aangegeven (meestal niet meer dan 50%) versnelt de veroudering van een accu.
- Laat accu’s na gebruik niet in ‘lege’ toestand achter.
- Breng de accu altijd weer volledig op peil.
- Laad accu’s niet te snel. Houd als vuistregel 10 – 20% van de capaciteit aan als laadstroom. Een te hoge laadspanning geeft extra interne slijtage. Gebruik altijd een acculader die in de eindfase automatisch overgaat op een druppellading.
- Laad accu’s niet te weinig of te veel. Laad je te weinig, dan ontstaat ‘sulfatering’ en daardoor blijvend capaciteitsverlies. Door te veel te laden komt er gasvorming in de accu en kan de accu worden beschadigd.
Accubewaking door een accumonitor
Niet alleen verkeerd gebruik is funest voor accu’s; ook door overbelasting veroudert een accu snel en loopt de capaciteit terug. Gevolg hiervan is dat een accu binnen enkele jaren al kapot gaat en vervangen moet worden. Dat is niet alleen slecht voor de portemonnee, maar ook voor het milieu! Met een accumonitor voorkom je voortijdige veroudering door overbelasting.
Hoe werkt een accumonitor?
Een accumonitor maakt gebruik van een shunt. Deze shunt meet continu de stroom die door de kabel loopt. Wanneer de stroom erin gaat, telt hij dit op bij de bruikbare capaciteit. Wanneer stroom eruit gaat, dan zal hij dit van de huidige capaciteit aftrekken. Zo zie je op elk moment hoe vol een accu is. Bovendien kun je anticiperen op eventuele overbelasting of een te diepe ontlading, bijv een Victron BMV700. Overigens maken goedkopere modellen geen gebruik van een shunt. Op deze simpele variant is alleen het voltage af te lezen, waaraan je via een tabel de ladingstoestand kunt verbinden
Verschillende accumonitors
Om je accucapaciteit in de gaten te houden, heb je keuze uit verschillende accumonitors. De meest eenvoudige modellen lezen via het stopcontact de accucapaciteit af en geven met een groene, gele en rode lampjes aan hoe het grofweg met de accu is gesteld. Nadeel is dat de meting niet heel nauwkeurig verloopt en de conditie van de bedrading aan boord de uitslag kan beinvloeden. Een dergelijk simpel meetsysteem is ook als app verkrijgbaar, waarbij je via bluetooth op de hoogte wordt gehouden van de accucapaciteit. Aan de andere kant van het spectrum bevindt zich de serieuze, geavanceerde accumonitor. Deze accumonitor kan niet alleen meten, maar geeft o.a. informatie over de belading en kan berekenen hoe lang een accu nog meegaat.
Op afstand de accu in de gaten houden
Het is ook mogelijk om de accu in de gaten houden wanneer je zelf niet aan boord bent. Het Sentinel boot monitoring systeem bestaat uit een kastje met ingebouwde GPS, waarop sensoren aangesloten worden waarmee je vrijwel alles aan boord kunt monitoren. Met je smartphone, tablet of PC kun je inloggen op een webportal of de gratis app downloaden om alle informatie in te zien, waar je ook bent. Als accumonitor is de Sentinel een geavanceerd instrument, waarmee je het voltage van maximaal vier accu’s (accubanken tot max 48volt) en de walstroom in de gaten kunt houden. Dus niet alleen de boordaccu’s, maar ook die voor de elektrische aandrijving. De Sentinel laat daarnaast o.a. het bilge alarm zien, de positie van de boot en vertelt wanneer de deur/luiksensoren worden geactiveerd. Bepaal zelf wanneer je met een app wilt worden gewaarschuwd, bijvoorbeeld als de accuspanning te laag is, en je komt nooit meer voor nare verrassingen te staan!
Zoek je een geavanceerde accumonitor die je ook op afstand kunt gebruiken en uit te breiden is met nog meer monitormogelijkheden, dan is Sentinel boot monitoring een betrouwbare bootsmaat.
